Krajem 19. veka činilo se da je slikarstvo iscrpelo
svu moguću inspiraciju. Fotografija je bila u usponu, a brzina i jasnoća koju
je ona pružala nije se mogla meriti ni sa jednom slikarskom tehnikom.
Fotografija je otvorila prostor za stvaranje novih pravaca. Impresionizam kao
umetnički pravac nastaje u francuskom slikarstvu 1860-ih godina kao reakcija na
izradu slika u ateljeima i cilj je bio izlazak u prirodu. Klod Mone bio je
jedan od ključnih stvaralaca impresionizma po čijoj slici je pravac i dobio
ime. Naime, mladi stvaraoci među kojima je bio i Mone, 1974. godine u ateljeu
fotografa Feliksa Nadara izložili su svoje slike prvi put kao grupa. Tada je
Mone predstavio svoju sliku „Impresija, rađanje sunca”. Kritika nije bila
blagonaklona, a naziv impresionizam upotrebio je Luis Leroj u svom članku o
izložbi u časopisu Šarivari. Naziv je upotrebljen pežorativno, međutim odomaćio
se i kod samih slikara koji su nadalje sebe nazivali impresionistima.
Impresija, rađanje sunca |
Impresionisti iz ateljea izlaze u prirodu i glavni
cilj im je predstavljanje preko subjektivne impresije. Knjiga Ežena Ševrela „O zakonu simnultanog
kontrasta boje” bila je posebno zanimljiva slikarima impresionizma. On je
svojim istraživanjima dosao do zaključka da se svetlost sastoji od osnovnih
boja crvene, žute i plave, i od njima
komplementarnih narandžaste, ljubičaste i zelene. Prema tome senke su
slikane hladnim, a osvetljene površine toplim bojama, čime je stvorena prekid
sa klasičnim slikarstvom. Glavni kriterijum se sastojao u prikazivanju predmeta
i prirode preko analize svetlosti. Forma se menja pod uticajem svetlosti, pa su
tako slikari stvarali čitave cikluse istih motiva slikane pod različitim
uticajem svetlosti.
Druga faza Moneovog stvaralaštva vezana je za njegov
boravak na imanju na kome je stvarao svoj izolovani svet prirode i umetnosti.
Na zapuštenom imanju u Žizerni godinama je sam stvarao vodeni vrt, koji je
slikao narednih tridesetak godina. Sam je sadio i održavao svoj vrt koji mu je
bio izvor inspiracije. Proučavajući svetlost i boje slikao je iste prizore i predmete
u različitim godišnjim dobima i delovima dana. Tako je nastao ciklus Lokvanji
koji se sastoji od 250 slika. Prema nekim podacima pretpostavlja se da je Mone
bolovao od katarakte, pa je i to uticalo na izgled slika. Danas se slike nalaze
u različitim muzejima, a neke su i u privatnom vlasništvu ljubitelja umetnosti.
Klod Mone je svakako jedna od najznačajnijih figura
savremenog slikarstva, a njegovo stvaralaštvo ne prestaje da iznova
impresionira sve poštovaoce njegovog dela.
Do sledećeg čitanja,
Jovana Milutinović
Коментари
Постави коментар